Als je voor het eerst gaat trekken is het lastig om te bepalen wat je wel en niet mee zult nemen. Het is afhankelijk van het type trektocht dat je gaat maken ( bijvoorbeeld twee dagen of drie weken), de plaats waar je dat gaat doen (in Nederland, in Bosnië of in Lapland) en de weersomstandigheden.
Ik heb een paklijst samengesteld waarin je globaal ziet wat wij zoal meenemen. Je kunt hem hier downloaden. Op deze pagina zal ik ingaan op de belangrijkste items: de tent, de rugzak, de matjes en de slaapzakken. Hoe zijn we tot deze keuzes gekomen en wat zijn eventuele voor- of nadelen?
De tent
Tijdens eerdere trektochten namen we lichtgewicht tentjes van The North Face mee. Deze waren niet echt geschikt: te klein en te koud. Daarom zijn we in 2016 op zoek gegaan naar een nieuwe tent. Een aantal tentjes vielen direct af omdat we ze niet stevig genoeg vonden (Vango) of het model ons minder aanstond (MSR).De Hilleberg tenten zijn sterk, geschikt voor drie of vier seizoenen en hebben fijne kleuren. Ze zijn wel duur, dus we twijfelden. Op Marktplaats vonden we een Nallo III die al meerdere vakanties dienst had gedaan. Daar was niets van te zien!
Hilleberg Tentmakers maken al 30 jaar dit type tent. Ze maken tenten met drie verschillende labels, zwart, rood en geel, afhankelijk van de gewenste eisen. De Nallo valt onder het rode label. Meer info vind je op hun website.
De Nallo III
Deze tent leek ons direct prettig. Een goed gewicht, ruim en prettige kleuren. Daarbij kwam dat de reviews prima waren dus we wilden het gokje wel wagen.
Specs
De Nallo III is een driepersoons tunneltent, met twee stokken. Met 3.40 m is de lengte behoorlijk en de breedte 1.70 m, de voortent is 1.30 m. De hoogte is 1.15 m. Je kunt er rechtop in zitten. De rugzakken passen in de voortent.De Nallo is 2600 gram. De tent heeft een 1200 Kerlon buitendoek en DAC aluminium stokken. Het doek voelt dun maar is erg sterk.
Ons oordeel
We vinden de Nallo III en prettige tent om in te verblijven. Hij doet het goed onder zware omstandigheden zoals sneeuw, harde wind en forse regenbuien. Een echte vierseizoenentent. We vinden het prettig dat je er goed in kan zitten en dat hij ruim is zowel in de slaaptent als in de voortent. Daarnaast vinden wij het heel fijn dat de binnentent geel is, dit geeft je een ruimtelijk fris gevoel.
De handig features zoals de zijvakken, het waslijntje voor je natte sokken en de goede ventilatie maakt het een complete tent. Daarnaast is het een fijne tent om mee te nemen tijdens een trektocht maar ook als we een verre reis maken en een auto huren nemen we deze tent mee. Hij is compact en past goed in een duffel.
Een lichtere tent?
Na enkele trektochten kregen we het idee om de belangrijkste items te vervangen voor lichtere varianten. Dan gaat het al snel om de tent en de slaapbenodigdheden. De Nallo III beviel ons nog steeds goed maar wellicht is er een lichtere tent met dezelfde features? We hebben het internet afgezocht, reviews gelezen en in diverse winkels waaronder de Zwerfkei en de Bever in Houten naar tenten gekeken.
Er waren een aantal tenten die in potentie in de buurt kwamen. De Hubba Hubba Trekkerstent van MSR is goedkoop, licht (1720 gram), heeft twee ruimtes voor de rugzakken, maar wij vinden de tent geen fijne kleuren hebben. Van Fjällräven is de Abisko Light iets minder licht (2070 gram), deze tent is gemaakt van mooi materiaal, maar is net iets kleiner dan de Anjan. De Vango tenten zijn enorm goedkoop maar we hebben er geen vertrouwen in dat we er jaren mee op pad kunnen. Zo viel de één na de andere tent af en kwamen we wederom bij Hilleberg tenten terecht.
De Anjan II
De Anjan II heeft een aantal dezelfde eigenschappen als de Nallo en voelt direct vertrouwd en prettig aan.
Specs
De Anjan II is een tweepersoons tunneltent, met twee stokken. Het gewicht is 1800 gram. De Anjan heeft Kerlon 1000 doek en DAC Aluminum stokken. Het doek voelt erg dun aan en het grondzeil is glad, maar blijkt erg sterk te zijn. De Anjan heeft een lengte van 3,35 m en een breedte van 1,30 m. De voortent is 1,05 en de hoogte 1 meter. Duidelijk een slag kleiner dan de Nallo, logisch want dit is een tweepersoonsformaat.
Ons oordeel
We zijn heel blij met de Anjan. De Anjan is gebruikt op een aantal korte trips en tijdens de vakantie in Bosnië. We maakten ons wat druk om het dunnere doek en gladde grondzeil maar in gebruik voldoet het prima. De features die bevielen bij de Nallo zijn hier ook aanwezig, zoals de zijvakken en het waslijntje.
Daarnaast heeft de Nallo in de voortent de mogelijkheid om de deur links, rechts of in het midden te openen. Dit vinden we heel prettig en werkt goed. De Anjan is een drieseizoenen tent, bij minder goede omstandigheden merk je dat de wind onder het tentdoek doorkomt. In warme omstandigheden is dat prima, maar in Lapland lijkt me dit toch minder fijn.
Rugzak Osprey
In 2016 kochten we voor Joost de Osprey Aether 70 liter en voor mij de Osprey Ariel 65. Om ons te oriënteren hebben we verslagen gelezen op diverse websites en een bezoek gebracht aan de Zwerfkei in Woerden en de Bever in Den Haag.
Tijdens de zoektocht naar dé rugzak hebben we een aantal criteria gehanteerd. Die zal ik hieronder met je doornemen.
Criteria
Wat jij belangrijk vindt bij het kopen van een nieuwe rugzak geeft natuurlijk de doorslag. Er zijn een aantal criteria die je mee kunt nemen in je beslissing. Voor ons was bijvoorbeeld de prijs minder belangrijk, maar het draagcomfort wel. Dit is heel persoonlijk.
Gebruik
Waar ga je je rugzak voor gebruiken? Zoek je een rugzak voor een dagje wandelen, een kayaktocht, het beklimmen van een bergtop of een rondje op de mountainbike? Iedere activiteit vraagt andere kwaliteiten. De bewegingsvrijheid die een rugzak biedt, de stabiliteit van de rugzak zijn belangrijke aspecten.
Wanneer je een trektocht gaat doen van twee tot vier dagen, dan heb je aan een rugzak van 20 tot 40 liter genoeg. Maak je een trektocht met bevoorradingsmogelijkheden dan heb je een rugzak van zo’n 50 tot 60 liter nodig. Langere tochten, zonder bevoorrading vragen om een rugzak van 60 tot 90 liter.
Wij kozen voor de Aehter van 70 liter en de Ariel van 65 liter. Op dat moment leek dit een goede keuze. We hadden en hebben voldoende ruimte voor al onze spullen. Op een tocht door Lapland kun je bevoorraden, maar kun je er ook voor kiezen om al het eten op je rug te dragen, dan is voldoende ruimte fijn. Nu we een aantal jaren verder zijn, zou ik misschien eerder kiezen voor een iets kleinere rugzak.
Draagcomfort
Het draagcomfort maakt dat jij de rugzak graag op je rug hebt, ook al zit er 15 kilo in. Goede, gepolsterde en verstelbare schouderbanden en een extern frame dat goed af te stellen is op je lichaamslengte. Daarnaast materiaal dat prettig aanvoelt, dat niet schuurt of knelt. Deze rugzak heeft een Anti Gravity systeem met heupbanden die zich aan jouw lichaam aanpassen.
De Osprey Aether/Ariel heeft een extern frame. Dit is een persoonlijke keuze. Sommige wandelaars vinden dit een verschrikking, anderen zweren erbij. Ik vind het om twee redenen een voordeel: de rugzak is goed af te stellen op mijn rug én het dragen van de rugzak is minder warm. Deze rugzak zit heel stabiel op je rug en geeft je voldoende bewegingsvrijheid. De Ariel is speciaal gemaakt voor vrouwen.
Laat je goed voorlichten in een outdoorwinkel. Laat ze de rugzakken van je keuze ook afstellen op jouw lichaam, met gewicht erin. Dit is een precisiewerkje! Zodat je precies voelt welke rugzak het beste bij je past.
Specs
Het volume van de Ariel is 65 liter, het gewicht van de rugzak zelf is 2,28 kilogram.
De rugzak heeft een groot hoofdvak dat je vanaf de bovenzijde en de voorzijde kunt bereiken. Dit hoofdvak wordt gescheiden van het ondervak, dat je kunt openen met een rits. Als je geen ondervak wilt gebruiken kun je de bandjes losser maken, dan zakt de scheiding naar beneden. Bovenop zit nog een groot vak, voor spullen die je snel nodig hebt. Aan de voorzijde zit een vak met mesh, hierin kun je bijvoorbeeld je zitmatten doen of regenjackje. Aan de zijkanten zitten ook twee meshvakken, die enigzins rekbaar zijn. Handig voor een drinkfles of regenbroek. Die drinkfles kun je ook tijdens het lopen pakken. In de heupbanden zitten ook nog kleine ritsvakjes, handig voor je telefoon.
Het aantal vakken maakt dat deze rugzak makkelijk in te pakken is en zorgt ervoor dat je je spullen en het gewicht goed kunt verdelen.
Andere features:
Aan de achterwand kun je een camelbag kwijt, de slang kun je naar voren laten lopen. Er zit een grote regenhoes bij. Wanneer je extra spullen buitenop hebt vastgemaakt worden die ook beschermd door deze hoes.
De rugzak heeft overal compressiebanden en extra lussen, dit maakt dat je je rugzak lekker compact kunt maken. Dat is fijn wanneer je rugzak niet helemaal vol zit want dat maakt de rugzak stabieler. Overigens kun je die compressiebanden ook verwijderen, als je ze niet nodig hebt.
Er zit een noodfluitje aan de rugzak en de rugzak heeft een opbergsysteem voor je wandelstokken.
De rugzak is nog steeds verkrijgbaar in verschillende outdoorwinkels in het rood, blauw en zwart. Kijk goed rond, want de Osprey Ariel is regelmatig in de aanbieding zoals bij de Bever. Wij kochten de Ariel en Aether ieder voor 191 euro bij Bergfreunde, maar daar is de rugzak nu een stuk duurder.
Mijn mening
Pluspunten van deze rugzak vind ik dat er een extern frame aanzit en goede banden. Dit maakt de rugzak comfortabel om te dragen. De heupbanden zijn stevig. Het meeste gewicht draag je op je heupen, dus dat vind ik belangrijk. Het betekent niet dat ik de eerste dagen geen blauwe plekken heb….maar het betekent wel dat ik mijn Osprey ook na twee weken nog graag draag. Een ander pluspunt vind ik dat de rugzak veel vakken heeft, er is goed over nagedacht.
Het gewicht van de rugzak vind ik een minpunt. De rugzak zelf weegt al twee kilo. Daarnaast zou ik een volgende keer waarschijnlijk voor een iets kleiner model gaan, omdat we eigenlijk minder gewicht mee willen nemen. En hoe meer ruimte je hebt, hoe meer je mee gaat nemen….
Ik hoop dat ik je wat wijzer heb gemaakt op het gebied van rugzakken.
Slaapmatten
Waar moet je op letten wanneer je een slaapmat koopt?
Het type mat
Als eerst kies je het type mat. Waar ga je je slaapmat voor gebruiken? Ik ga er van uit dat je een trektocht maakt waarbij je kampeert. Een traditioneel luchtbed valt dan af, want dat is te zwaar maar er zijn tegenwoordig ook lichte varianten te koop. Een slaapmat zoals de Therm-a-Rest die ik hieronder bespreek, is een veelgemaakte keuze. Ze zijn sterk, redelijk licht en hebben een goede isolatiewaarde.
Een schuimmat, is een extra mat die je onder je slaapmat legt om beter te isoleren. Sommige trekkers nemen alleen een schuimmat mee, maar dan lever je in op comfort. Tot slot de zelfopblaasbare matten. Hierin is de laatste jaren enorm veel keus. Therm-a- Rest matten, blazen zichzelf ook voor een deel op, maar moet je daarna nog bijblazen. De zelfopblaasbare matten hebben ieder een eigen systeem. Het zijn over het algemeen lichte matten, met een hoog comfort. Veel trekkers gebruiken een zelfopblaasbare mat.
Gewicht en afmeting
Het gewicht en de afmeting is belangrijk. Een te zware en te grote slaapmat past niet in je backpack, dus neem je niet zo snel mee. De lengte van je slaapmat is ook belangrijk. Past de mat in je tent? En neem je een slaapmat waarop je volledig kunt liggen? Sommige wandelaars kiezen voor een kortere variant omdat iedere gram telt. Ze lossen het tekort op door bijvoorbeeld kleding bij hun voeten te leggen. Zelf vind ik dat niet prettig. Dus ik zou eerder kiezen voor een mat met de juiste lichaamslengte, maar dit is persoonlijk.
Isolatiewaarde en comfort
Vervolgens kijk je naar de isolatiewaarde van je slaapmat. De meeste warmte verlies je via de grond als je in je tent ligt, dus zeker als je in landen als Zweden of Schotland gaat kamperen is dit een belangrijk aspect. Tot slot het comfort. Hoe dik je slaapmat is en wanneer jij het prettig ligt is ook weer heel persoonlijk.
Therm-a-Rest
Jaren geleden hebben we onze eerste Therm-a-Rest matjes in Amerika gekocht. De dollarkoers was gunstig en we hebben het hele gezin voorzien. Direct waren we enthousiast. Prettige, redelijk compacte matjes met goed comfort en vooral fijne isolatie. Als je dit eenmaal gewend bent wil je nooit meer op een luchtbed slapen!
Therm-a-Rest heeft veel verschillende modellen. We hebben vooral veel gebruik gemaakt van de Trail Pro Regular.
Trail Pro Regular
Specs
De isolatiewaarde van deze mat is 4 (volgens eigen normen van Therm-a-Rest), het is open celschuim. De mat is 830 gram, 5 cm dik en heeft een afmeting van 183×51 cm. Deze mat is zelfopblaasbaar, je hoeft alleen nog maar bij te blazen. De mat ligt heerlijk comfortabel, ik slaap er altijd goed op. De mat isoleert goed. Wel is de mat wat glad, als je ook een gladde slaapzak hebt dan glij je er vanaf. Dit oude model is nog verkrijgbaar en nu goedkoop, omdat er inmiddels veel nieuwe modellen op de markt zijn. De mat is verkrijgbaar in Regular, Large en Dames.
Alternatieven
De Trail Pro Regular is inmiddels een ‘oude’ mat. Je zou ook kunnen kiezen voor de Trail Lite R. Deze mat is iets dunner en heeft een lagere R waarde, 3,4. De Trail Lite heeft dezelfde afmetingen, maar is opgevouwen een stuk kleiner 28 x 15 cm. Geschikt om te gebruiken van lente tot herfst. Vind je dat iets te dun en te koud, dan kies je voor de Pro Lite Apex, maat m. Die heeft dezelfde afmetingen, maar een hogere R waarde, namelijk 3,8. De Pro Lite Apex is 790 gram.
Lichter, geïsoleerde luchtmatrassen
We zijn op zoek gegaan naar een nog lichtere slaapmat. Een mat die compacter is. Inmiddels zijn er verschillende varianten te koop. Als eerste hebben we gekeken naar de Therm-a-Rest Neo Air Xlite mat. We zijn immers fan van dit merk.
Deze mat is zeer compact en licht. De specs zijn echt een droom voor een backpacker die vooral minder grammen mee wil nemen. De isolatiewaarde is hoog, 4,2 en het gewicht maar 340 gram. Terwijl de lengte en breedte hetzelfde zijn als de overige Therm-a-Rest matten, maar de dikte is 6,3 cm. Zijn er dan geen minpunten? Ja, helaas wel. Als we gaan proefliggen in de winkel merken we dat deze mat heel veel lawaai maakt. Iedere beweging, hoe klein ook, wordt gevolgd door een hoop gekraak. Als je in je eentje in the middle of nowhere ligt misschien te doen, maar wij vinden het helemaal niks.
We hebben ook nog gekeken naar de matten van Sea to Summit. Zoals de Ultralight Insulated Regular. Deze slaapmat is zeer compact, 23 x 10 cm, dat is kleiner dan een pak melk. Het gewicht is ook prima, 480 gram. De afmetingen zijn vergelijkbaar als de Therm-a-rest matten en de dikte is 5 cm. De stof voelt prettig aan en kraakt minder dan de Neo Air. Toch zijn we minder enthousiast omdat de R waarde aan de lage kant is: 3,1.
Exped
We hebben uiteindelijk gekozen voor een Exped slaapmat, de SynMat UL M. Dit is een comfortabele slaapmat met een synthetische vulling. Deze matten hebben schotten tussen de luchtkamers, volgens Exped zorgt dat ervoor dat je warm ligt. Er zit een Texpedloft microvezel in waardoor de isolatiewaarde hoog is.
Specs
De afmetingen van de SynMat UL M zijn 24 x 10 cm en het gewicht is 475 gram. Deze mat is 7 cm dik en heeft een isolatiewaarde van 2.9. De slaapmat is 183 cm lang en 52 cm breed. De mat wordt opgepompd met een bijgeleverde Pumpbag, de Schnozzel. Als je de mat voller oppompt, isoleert deze beter. De mat is te gebruiken tot een buitentemperatuur van -6.
Mijn mening
De SynMat UL M ligt prettig comfortabel. Deze mat heeft een ruw laagje waardoor een slaapzak er niet snel af zal glijden. De mat is compact en licht, je stopt ‘m zo weg in je backpack.
Het oppompen van de mat vraagt wat oefening, op you tube vind je diverse filmpjes. De verkoper lukte het in een paar seconden, bij mij duurt het echt wel wat langer. Er zit een inflate en deflate opening, als je de mat hebt opgepompt is het handig dat je de Schnozzel pumpbag eruit kunt halen en de mat dan niet leegloopt. De pumpbag is trouwens superlicht en waterdicht, je kunt ‘m ook voor andere spullen gebruiken.
Tot zover de voordelen, helaas hebben we inmiddels ook wat nadelen ontdekt. De Exped matten zijn gevoelig voor scherpe uitsteeksels zoals stenen en takjes. Hierdoor kunnen ze lek raken. Dit zal niet zo snel gebeuren, maar het materiaal is hier gevoeliger voor dan bijvoorbeeld de Therm-a-Rest matten. Wanneer een kamer kapot gaat, kun je feitelijk niet meer op de mat liggen. Het ene deel van je mat zit dan vol met lucht en je rolt er zo vanaf. Daarnaast maakt de SynMat beduidend minder lawaai dan de eerder besproken Therm-a-Rest Neo Air, toch kraakt deze mat wel enigszins.
Slaapzakken
Een slaapzak is een essentieel item in je uitrusting. De slaapzak zorgt ervoor dat je lekker slaapt en uitgerust aan je volgende dag begint. Klaar voor het avontuur! Maar hoe kies je de juiste slaapzak?
Er zijn een aantal zaken waar je rekening mee moet houden. Daarnaast speelt jouw persoonlijke voorkeur mee. Belangrijk zijn het type slaapzak, wil je een traditionele dekenslaapzak of kies je voor een mummy? Wil je een synthetische of een donzen? En naar welke bestemming reis je af en wanneer? Kampeer je vooral in de zomer en in zuidelijke landen of ga je ook in de winter of naar koude bestemmingen zoals IJsland of Noorwegen?
Type slaapzak
De mummy slaapzak is een logische keuze als je een kampeer- of trektocht gaat maken. De mummy sluit namelijk beter aan op je lichaam. Alle extra ruimte in je slaapzak betekent namelijk extra ruimte die je moet verwarmen. Een mummy isoleert beter. Sommige mensen vinden een mummy te krap, maar daar wen je snel aan. Meestal zijn ze ook nog lichter omdat je minder stof meeneemt. Win-win dus.
Donzen of synthetische slaapzak
Een donzen slaapzak is meestal warmer dan een synthetische slaapzak, in ieder geval is de donzen variant lichter en dat is toch wel belangrijk als je een trektocht maakt. Een nadeel van dons is dat het gevoelig is voor vocht. Je moet er dus op letten dat je slaapzak niet nat wordt!
Cuin
De kwaliteit van de dons in de slaapzak wordt aangegeven met een cuin waarde. Deze geeft aan hoe ver de veren uitzetten. Hoe meer de veren uitzetten, hoe meer lucht er tussen zit. De lucht zorgt voor een betere isolatie. Let dus bij de aankoop op de hoogte van de cuinwaarde.
Overige features
Naast het type en de warmte van de slaapzak kun je ook nog rekening houden met andere features zoals een extra opbergvakje, een nekkraag, of de rits rechts of links zit en hoe lang de slaapzak is. Dames kunnen kiezen voor een speciale damesslaapzak die extra isoleert ter hoogte van de buik en de voeten (want dames hebben het over het algemeen eerder koud dan heren).
De comforttemperatuur
De comforttemperatuur van de slaapzak is de temperatuur die vermeld staat bij de specificaties. Het is de temperatuur waarbij je comfortabel kunt slapen in de slaapzak zonder wakker te worden. Soms wordt ook de limiettemperatuur en de extreemtemperatuur gegeven. Er staat bijvoorbeeld 3/-6/-18. De eerste -3, is de comforttemperatuur, gemeten zodat vrouwen 8 uur kunnen slapen, de tweede limiettemperatuur geeft aan dat mannen 8 uur kunnen slapen en de extreme temperatuur geldt voor vrouwen die zes uur kunnen verblijven, waarbij ze bevriezingsverschijnselen kunnen hebben als bevroren tenen. Er is nogal een verschil en staar je niet blind op de limiet en extreme temperatuur. Ga uit van de comforttemperatuur.
Wanneer je in de zomer kampeert of het niet zo snel koud hebt heb je een slaapzak met een andere comforttemperatuur nodig dan wanneer je naar het hoge noorden trekt. Mijn ervaring is dat de comforttemperatuur voor mij vaak minder positief uitvalt, ik heb het dus sneller koud. Hoe je dit kunt voorkomen, staat onderaan dit artikel bij de tips.
Specs Yeti Tension 500 L
Wij hebben gekozen voor een mummy van Yeti, de Tension 500. Dit is een licht donzen slaapzak van 980 gram. Het isolatiemateriaal is 90/10, 650FP Europees eendendons. Het is een compacte slaapzak, 30 x 16 cm. Ik heb een large die is 220 cm, geschikt voor personen tot 190 cm, de slaapzak is verkrijgbaar in drie maten. De comforttemperatuur is 3 graden. De rits heeft een tochtschot en de capuchon kun je helemaal dichttrekken.
Yeti heeft verschillende donzen slaapzakken. In de Passion serie vind je allemaal donzen en erg lichte slaapzakken. De Passion One is meer geschikt voor warmere streken, comforttemperatuur 15 graden. De slaapzak is superlicht, 320 gram. Yeti heeft ook warmere slaapzakken in deze serie, bijvoorbeeld de Passion Five. Deze slaapzak heeft een comforttemperatuur van -2 en het gewicht is 790 gram.
Mijn mening
De slaapzakken van Yeti bevallen ons goed. We hadden eerste een synthetische slaapzak van Haglofs. Die was te groot en te zwaar. De slaapzak is licht en past makkelijk in mijn backpack. De stof voelt prettig aan. Ik slaap er fijn in. Wanneer we in het noorden kamperen kan deze slaapzak nog wel eens te koud zijn. Ik ben wel een echte koukleum. Voor een volgende slaapzak kies ik wellicht een nog lagere comforttemperatuur.
Over het algemeen zijn donzen mummy slaapzakken, die geschikt zijn voor de koudere oorden, niet goedkoop. Ook deze niet. Het is een rib uit je lijf. Wij hebben onze Yeti slaapzakken die normaal tegen de 300 euro kosten, kunnen kopen voor een derde van de prijs. Oriënteer je goed en speur naar aanbiedingen.
Tips
- Een slaapzak moet je niet te vaak wassen. Als je terugkomt van een tocht, hang de slaapzak dan buiten uit om te luchten. Ook tijdens je trektocht doe je dat regelmatig. Als de slaapzak echt gewassen moet worden, gebruik dan een speciaal wasmiddel, stop de slaapzak niet in de droger. Een slaapzak hoef je minder vaak te wassen als je een lakenzak gebruikt.
- Een slaapzak haal je uit het zakje als je thuis komt. Je legt ‘m het liefst op een donkere geventileerde plaats.
- Zorg dat je warm je slaapzak instapt. Doe dus even wat oefeningen. Je hoeft niet te gaan zweten, maar het is prettig als je niet verkleumd je slaapzak ingaat. De warmte die je meeneemt je slaapzak in, wordt goed vastgehouden door de slaapzak.
- Als je er tegenop ziet om ’s morgens om te kleden in je tent en ‘koude’ kleding aan te moeten, kun je je kleding alvast meenemen in je slaapzak.
- Maak een kruik, warm water in een fles. Het hoeft niet superheet te zijn. Leg deze in je slaapzak.